۱۳۹۵ مرداد ۲۱, پنجشنبه

βράχιστος χρόνος


- می‌گویند یک شبی در ۱۶۵۸، پاسکال، که مدتی بود ریاضیات و فیزیک را کنار گذاشته بود و یکسره به الهیات می‌پرداخت، دندان‌اش درد می‌کرد. تا درد را فراموش کند، فکرش را بر چند مسأله در چرخزادها متمرکز کرد. دردْ رفت، و پاسکال این را نشانه‌ای آسمانی گرفت برای جوازِ پرداختن به علم. چند روز بعد حلِ مسأله‌ای را تکمیل کرد که گالیله و دکارت را ناکام گذاشته بود.

- خب؟

- خب حالا من از پاسکال چه کم دارم؟

- من البته در موردِ میزانِ ایمانِ تو چیزی نمی‌پرسم (و ظنّ نیکو می‌برَم در حقّ دوست)؛ اما، بگو ببینم، دندان‌درد داری؟

- شدیداً.

- پس می‌مانَد هوشی در حدِ پاسکال. داری؟

- نه به گمان‌ام.

- این احتیاط‌ در جواب را می‌ستایم. حالا هوش و ایمان به کنار؛ مسأله‌ی ریاضی‌ای داری که بخواهی حل‌اش کنی؟

- نه. می‌خواستم از تو مسأله بخواهم.

- بیا برویم دکتر. در شهر چند درمانگاهِ شبانه‌روزیِ دندان‌پزشکی هست.

[بخشی از یک گفت‌وگوی الیاس با خودش در قرنِ قبل. دقیقاً روشن نیست که ظنّ‌نیکوبردنِ او به خودش دقیقاً یعنی چه.]

۱ نظر:

  1. به نظرم درچنین مواقعی روی یکی از مسایل هیلبرت فکر کنی بد نیست. بخصوص مسئله هشتم و یا مسئله یست و سوم که به گمانم برایت جذاب تر باشند.

    پاسخحذف