سلام و خسته نباشيد براي ترجمه اين كتاب دوست داشتني. دو سوال اگر جوابم دهيد ممنونتان ميشم: ١-جسارتا اگر قصدِ از ترجمه كتبِ كلاسيك انتقال معنا و مفاهيم گرانِ نهفته در آن باشد، چه لزومي بر انتقال ساخت ناروان جملات گذشتگان و عدم استفاده از تعليقات و توضيحات و پانويس هاي ويراستاران است كه در فهم خوانندگان كمك رساني مي كند ؟(نظير ترجمه مرتضي مرديها،كاوش دوم) ٢- واژه "انس" را در ترجمه Custom آورده ايد؟ با احترام و تشكر فراوان
۱. به نظرِ من، وظیفه‌ی مترجم انتقالِ ظاهر است--و *بخشی* از این ظاهرْ نحوه‌ی نوشتنِ نویسنده‌ی متنِ اصلی است. "انتقالِ معنا" دقیقاً نمی‌دانم که چگونه چیزی است، مگر شاید در حالت‌های بسیار ساده‌ای که داریم چیزی مثلِ راهنمای استفاده از تلفن را ترجمه می‌کنیم.
رویکردِ من در ترجمه مبتنی است بر این فرض که نویسنده--علی‌الخصوص نویسنده‌ای که زبان‌اش را شهروندانِ عادی هنوز درمی‌یابند--می‌توانست خودش بیشتر توضیح بدهد اگر که می‌خواست. در ترجمه، حتی با *شرح* هم (به مفهومِ کلاسیک‌اش: بدونِ مداخله در متنِ نویسنده) مخالف‌ام، چه برسد به اینکه در هر صفحه‌ی متن چندین بار در وسطِ جمله‌های متنِ اصلی توضیحاتی وارد کنیم. برای تقریب به ذهن: در ترجمه‌‌های معاصرِ فارسیِ قرآن، تا جایی که به تفسیری‌بودن و توضیح‌داشتن مربوط می‌شود، به نظرِ من روشِ درست روشِ فولادوند و آیتی است، نه روشِ الهی‌قمشه‌ای.
۲. تواترِ "custom" در متنِ هیوم چندین برابرِ تواترِ "habit" است. اولی را، وقتی تنها به‌کار رفته باشد به "عادت" برگردانده‌ام؛ اما ترجمه‌ام از "custom or habit" این است: "انس یا عادت".
پس از سلام و احترام خدمت استاد ارجمند یادم می آید در پستی فرموده بودید که ترجمۀ کتابی از smullyan که فکر کنم Gödel's Incompleteness Theorems بود را به ناشر سپرده اید.ولی من حتی نشانی از آن در کتابخانۀ ملی نیافتم. ای کاش می توانستم ترغیبتان کنم که کتاب Reference and Existence از کریپکی را هم که مکمل کتاب «نامگذاری و ضرورت» است، ترجمه کنید.من هر چه خواستم آن را ترجمه کنم، وقتی دقت شما را در ترجمۀ آن کتاب دیدم، به تردید افتادم و از این کار، احتراز جستم. قدردان دقت و وجدان اخلاقی تان هستیم...
بله: ترجمه‌ی آن کتاب را بیش از دو سال است که تحویل داده‌ام. ظاهراً ناشر دچارِ مشکلاتی شده است.
این کتابِ کریپکی که نام‌اش را نوشته‌اید البته بسیار خواندنی است؛ اما، چونان مکملی برای برای «نامگذاری و ضرورت»، شاید اولویت را بشود به مقاله‌های ۱۹۷۷ و ۱۹۷۹اش داد. شاید این دو مقاله، در کنارِ مقاله‌ی دیگری که صورتِ کوتاه‌تری از سخنرانیِ ۱۹۷۳ است و در جلدِ اولِ مجموعه‌ی آثار آمده، مکملِِ بسیار مناسبی برای آن کتاب باشد. به هر حال، من شخصاً برنامه‌ای برای ترجمه‌ی هیچ یک از اینها ندارم.
امیدوارم اشکال‌های ترجمه‌ی فارسیِ «نامگذاری و ضرورت» (که چند تایشان را می‌شناسم و می‌دانم که اشکال‌های دیگری هم دارد) در ویراستِ بعدیِ ترجمه برطرف بشود. در ضمن، من *استاد* نیستم.
واژه‌ی "human" هم صفت است و هم اسم. در ترکیبی که در عنوانِ کتاب آمده، یعنی در عبارتِ
human understanding
به‌نظر می‌رسد که در نقشِ صفت آمده باشد: احتمالاً اگر این ترکیبْ اضافی بود (که در آن صورت ترجمه‌ی "فهمِ بشر" یا "فهمِ آدمی" صحیح می‌بود) می‌بایست با یک نشانِ ملکیت مواجه می‌بودیم (مثلاً به شکلِ "human's understanding")، که نیستیم. غیر از این، به‌نظر می‌رسد که وقتی هیوم در متنِ کتاب از بشر (یا آدمی یا انسان) صحبت می‌کند واژه‌اش "man" است.
برای اطمینانِ بیشتر، می‌شود نگاه کرد به عنوانِ دست‌کم یک ترجمه‌ی آلمانی و عنوانِ دست‌کم یک ترجمه‌ی فرانسوی، که در هر دوی اینها واژه‌ای که آمده آشکارا صفت است:
Eine Untersuchung über den menschlichen Verstand https://de.wikipedia.org/wiki/Eine_Untersuchung_%C3%BCber_den_menschlichen_Verstand
Enquête sur l'entendement humain https://fr.wikipedia.org/wiki/Enqu%C3%AAte_sur_l%27entendement_humain
سلام و خسته نباشيد براي ترجمه اين كتاب دوست داشتني.
پاسخحذفدو سوال اگر جوابم دهيد ممنونتان ميشم:
١-جسارتا اگر قصدِ از ترجمه كتبِ كلاسيك انتقال معنا و مفاهيم گرانِ نهفته در آن باشد، چه لزومي بر انتقال ساخت ناروان جملات گذشتگان و عدم استفاده از تعليقات و توضيحات و پانويس هاي ويراستاران است كه در فهم خوانندگان كمك رساني مي كند ؟(نظير ترجمه مرتضي مرديها،كاوش دوم)
٢- واژه "انس" را در ترجمه Custom آورده ايد؟
با احترام و تشكر فراوان
سلام.
حذف۱. به نظرِ من، وظیفه‌ی مترجم انتقالِ ظاهر است--و *بخشی* از این ظاهرْ نحوه‌ی نوشتنِ نویسنده‌ی متنِ اصلی است. "انتقالِ معنا" دقیقاً نمی‌دانم که چگونه چیزی است، مگر شاید در حالت‌های بسیار ساده‌ای که داریم چیزی مثلِ راهنمای استفاده از تلفن را ترجمه می‌کنیم.
رویکردِ من در ترجمه مبتنی است بر این فرض که نویسنده--علی‌الخصوص نویسنده‌ای که زبان‌اش را شهروندانِ عادی هنوز درمی‌یابند--می‌توانست خودش بیشتر توضیح بدهد اگر که می‌خواست. در ترجمه، حتی با *شرح* هم (به مفهومِ کلاسیک‌اش: بدونِ مداخله در متنِ نویسنده) مخالف‌ام، چه برسد به اینکه در هر صفحه‌ی متن چندین بار در وسطِ جمله‌های متنِ اصلی توضیحاتی وارد کنیم. برای تقریب به ذهن: در ترجمه‌‌های معاصرِ فارسیِ قرآن، تا جایی که به تفسیری‌بودن و توضیح‌داشتن مربوط می‌شود، به نظرِ من روشِ درست روشِ فولادوند و آیتی است، نه روشِ الهی‌قمشه‌ای.
۲. تواترِ "custom" در متنِ هیوم چندین برابرِ تواترِ "habit" است. اولی را، وقتی تنها به‌کار رفته باشد به "عادت" برگردانده‌ام؛ اما ترجمه‌ام از "custom or habit" این است: "انس یا عادت".
پس از سلام و احترام خدمت استاد ارجمند
پاسخحذفیادم می آید در پستی فرموده بودید که ترجمۀ کتابی از smullyan که فکر کنم Gödel's Incompleteness Theorems بود را به ناشر سپرده اید.ولی من حتی نشانی از آن در کتابخانۀ ملی نیافتم.
ای کاش می توانستم ترغیبتان کنم که کتاب Reference and Existence از کریپکی را هم که مکمل کتاب «نامگذاری و ضرورت» است، ترجمه کنید.من هر چه خواستم آن را ترجمه کنم، وقتی دقت شما را در ترجمۀ آن کتاب دیدم، به تردید افتادم و از این کار، احتراز جستم.
قدردان دقت و وجدان اخلاقی تان هستیم...
سلام.
حذفاز اظهارِ لطف‌تان ممنون‌ام.
بله: ترجمه‌ی آن کتاب را بیش از دو سال است که تحویل داده‌ام. ظاهراً ناشر دچارِ مشکلاتی شده است.
این کتابِ کریپکی که نام‌اش را نوشته‌اید البته بسیار خواندنی است؛ اما، چونان مکملی برای برای «نامگذاری و ضرورت»، شاید اولویت را بشود به مقاله‌های ۱۹۷۷ و ۱۹۷۹اش داد. شاید این دو مقاله، در کنارِ مقاله‌ی دیگری که صورتِ کوتاه‌تری از سخنرانیِ ۱۹۷۳ است و در جلدِ اولِ مجموعه‌ی آثار آمده، مکملِِ بسیار مناسبی برای آن کتاب باشد. به هر حال، من شخصاً برنامه‌ای برای ترجمه‌ی هیچ یک از اینها ندارم.
امیدوارم اشکال‌های ترجمه‌ی فارسیِ «نامگذاری و ضرورت» (که چند تایشان را می‌شناسم و می‌دانم که اشکال‌های دیگری هم دارد) در ویراستِ بعدیِ ترجمه برطرف بشود. در ضمن، من *استاد* نیستم.
با عرض سلام و احترام، جنابعالی در عنوان کتاب، Human Understanding را ترجمه کرده اید به «فهم بشری». آیا این نباید «فهم بشر» یا «فهم آدمی» باشد؟
پاسخحذفسلام. ممنون.
حذفواژهی "human" هم صفت است و هم اسم. در ترکیبی که در عنوانِ کتاب آمده، یعنی در عبارتِ
human understanding
به‌نظر می‌رسد که در نقشِ صفت آمده باشد: احتمالاً اگر این ترکیبْ اضافی بود (که در آن صورت ترجمه‌ی "فهمِ بشر" یا "فهمِ آدمی" صحیح می‌بود) می‌بایست با یک نشانِ ملکیت مواجه می‌بودیم (مثلاً به شکلِ "human's understanding")، که نیستیم. غیر از این، به‌نظر می‌رسد که وقتی هیوم در متنِ کتاب از بشر (یا آدمی یا انسان) صحبت می‌کند واژه‌اش "man" است.
برای اطمینانِ بیشتر، می‌شود نگاه کرد به عنوانِ دست‌کم یک ترجمه‌ی آلمانی و عنوانِ دست‌کم یک ترجمه‌ی فرانسوی، که در هر دوی اینها واژه‌ای که آمده آشکارا صفت است:
Eine Untersuchung über den menschlichen Verstand
https://de.wikipedia.org/wiki/Eine_Untersuchung_%C3%BCber_den_menschlichen_Verstand
Enquête sur l'entendement humain
https://fr.wikipedia.org/wiki/Enqu%C3%AAte_sur_l%27entendement_humain
عرض سلام و احترام
پاسخحذفباتوجه به تلاشي كه براي انتقال زبان قرن هجدهمي هيوم كرده ايد، علت استفاده از واژه گفتمان چيست