[حدیثِ نفس]

کلاسِ فیلیپ کلارک جمعه‌ها بود. از وقتی فهمیده بودم اولِ فروردین جمعه است خیالِ این پخته بودم که در جلسه‌ی آن روز برای جمعِ شش-هفت‌نفری‌مان شکلات ببرم. حتی این را به بعضی از بچه‌‌ها هم گفته بودم. جمعه شد و من بی‌شکلات رفتم سرِ کلاس.

بمبارانِ بغداد را تازه شروع کرده بودند. گفتم که ایرانیان لابد نوعاً از سقوطِ صدام حسین خوشحال می‌شوند، اما زدنِ بغداد... به مارتا و دنیل که اروپایی‌اند گفتم: تا حالِ مرا بفهمید، تصور کنید که از بیرونِ قاره حمله کرده باشند به رم یا پراگ یا آتن. بوش و بلر انگار دارند بخشی از تاریخ و فرهنگِ مرا تخریب می‌کنند.

هر قدر هم بگویم من صرفاً انسان‌ام و جان و آزادیِ انسان‌ها—از آن حیث که انسان‌اند—برایم مهم است، باز برایم روشن است که برایم فرق می‌کند که این انسان اهلِ کجا است و چه نسبتِ تاریخی‌ای با من دارد. (حرف‌ام در موردِ شدتِ احساس‌ام است، نه در موردِ نظرم در مورد حقوقِ افراد.) "الشعب یرید إسقاط الرئیس" ذهن‌ام را این‌قدر اشغال نمی‌کرد اگر به زبانِ محلی در پیونگ‌یانگِ امروز یا در هاوانای ده سال پیش می‌خواندندش. حتی دمشق هم مثلِ قاهره نخواهد بود. انگار میدانِ التحریر همین کنار است.